In de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) staan regels voor de waardering van onroerende zaken.

Onroerende zaken zijn bijvoorbeeld: woningen, garages, bedrijfspanden en ook installaties zoals windmolens, elektriciteitsmasten en grond.

Gemeenten waarderen elk jaar opnieuw alle onroerende zaken in Nederland. Alle onroerende zaken krijgen zo een WOZ-waarde.

Belastingdienst, waterschappen en gemeenten gebruiken die WOZ-waarde voor het heffen van belasting:

• de Belastingdienst voor: inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting en erf- en schenkbelasting;
• de waterschappen voor: waterschapsysteemheffing gebouwd;
• de gemeenten voor: onroerende-zaakbelastingen (OZB) en soms voor bedrijveninvesteringszones (BIZ), rioolheffing en forensenbelasting.

De WOZ-waarde bepaalt ook voor een deel de maximale huur van een sociale huurwoning.

De gemeente gebruikt de WOZ-waarde vooral voor de onroerende-zaakbelastingen (OZB). Sommige gemeenten gebruiken de WOZ-waarde ook voor: rioolheffing, forensenbelasting en bedrijveninvesteringszones (BIZ). De eigenaren van woningen en niet-woningen en gebruikers van niet-woningen krijgen een aanslag OZB. Gebruikers van woningen krijgen geen aanslag OZB.

Het bedrag van de aanslag OZB is een percentage van de WOZ-waarde. Dat percentage verschilt per gemeente.
Gemeenten gebruiken meestal verschillende percentages voor:

• eigenaren van woningen,
• eigenaren van niet-woningen, en
• gebruikers van niet-woningen.

De OZB wordt van bijna alle onroerende zaken geheven, maar niet van vrijgestelde delen. Over de waarde van vrijgestelde delen wordt geen belasting betaald:
Vrijstellingen voor de WOZ-waarde zijn: openbare wegen, kerken dijken, duinen, natuurgebieden en landbouwgrond.
Er gelden ook vrijstellingen voor de OZB in de Gemeentewet voor:  kassen, woondelen binnen een niet-woning voor de gebruikersaanslag niet-woningen en diplomatieke en internationale vrijstellingen.

De Belastingdienst beschikt over alle WOZ-waarden van de gemeenten. De Belastingdienst gebruikt de WOZ-waarde voor:

• de inkomstenbelasting voor het eigenwoningforfait, de vermogensrendementsheffing voor woningen die "niet tot hoofdverblijf dienen" (=tweede woningen) en de afschrijving van bedrijfsgebouwen.
• de vennootschapsbelasting voor de afschrijving van bedrijfsgebouwen.
• de erf- en schenkbelasting van woningen.

De Belastingdienst kan de WOZ-gegevens ook gebruiken voor andere belastingen, zoals de regulerende energiebelasting, maar is dit niet verplicht.

In een aantal gevallen komt het object waarvoor de WOZ-waarde is vastgesteld niet overeen met het object dat voor de Belastingdienst van belang is. Dit komt met name bij het eigenwoningforfait voor bij boerderijen en woon-/winkelpanden. In die gevallen is voor de inkomstenbelasting alleen de waarde van het woongedeelte van belang. De waarde van het woongedeelte kan niet (rechtstreeks) aan de WOZ-beschikking worden ontleend, maar kan soms wel uit de WOZ-waarde of het bijbehorende taxatieverslag worden opgemaakt. 

Het waterschap gebruikt de WOZ-waarde voor twee belastingen de watersysteemheffing gebouwd en ongebouwd.

Watersysteemheffing gebouwd: geheven van eigenaren van gebouwde onroerende zaken. De aanslag is een percentage van de WOZ-waarde. Op een enkele uitzondering na (bij kassen) is dat dezelfde waarde als voor de gemeentelijke onroerende-zaakbelastingen.

Watersysteemheffing ongebouwd: geheven van eigenaren van ongebouwde onroerende zaken, berekend over de oppervlakte van een onroerende zaak, naar een gelijk bedrag per hectare. Hiervoor geldt dus niet de WOZ-waarde. Aanslagen watersysteemheffing ongebouwd worden het meest opgelegd voor grond die is vrijgesteld voor de Wet WOZ (bijvoorbeeld landbouwgrond en natuurterreinen). Er is meestal geen WOZ-waarde voor bepaald.

De WOZ-beschikking (WOZ staat voor waardering onroerende zaken) is een officieel document van de gemeente, waarop de waarde van uw onroerende zaak (bijvoorbeeld uw woning of bedrijfspand) staat: de WOZ-waarde. De WOZ-waarde geldt voor een periode van één jaar, van 1 januari tot en met 31 december.

De gemeente gebruikt de WOZ-waarde voor de onroerende-zaakbelastingen (OZB).

De Belastingdienst gebruikt de WOZ-waarde voor voor de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting en de erf- en schenkbelasting en de verhuurderheffing.

Het waterschap gebruikt de WOZ-waarde voor de waterschapsomslag gebouwd.

De nieuwe WOZ-beschikking die u in de eerste maanden van 2024 ontvangt, geldt vanaf 1 januari 2024 voor het kalenderjaar 2024.

De aanslag voor de gemeentelijke onroerende-zaakbelastingen (OZB) wordt gecombineerd met de WOZ-beschikking.

De Watersysteemheffing gebouwd en het Eigenwoningforfait worden ook gebaseerd op de WOZ-waarde.

De aanslag 2024 van het waterschap is gebaseerd op de waarde die u dat jaar op de gecombineerde WOZ-beschikking/aanslag OZB hebt ontvangen.

In uw belastingaangifte Inkomstenbelasting 2023, die u vóór 1 mei 2024 moet indienen, geeft u de WOZ-waarde op van vorig jaar. In de belastingaangifte voor het jaar 2023 die u in 2024 moet indienen, geeft u dus de WOZ-waarde van de beschikking 2023 aan.

Bij schenking of erven van een woning in 2024 geldt de op het moment van verkrijging geldende WOZ-waarde voor de schenk- en erfbelasting of die van het jaar daarop. De erven kunnen kiezen.

De WOZ-waarde is de prijs die uw woning na een goede voorbereiding en na een eerlijk verkooptraject zou opbrengen als het verkocht was op 1 januari van het jaar vóór het belastingjaar.

De gemeente verzamelt verkoopcijfers van vergelijkbare woningen en gegevens van woningen zoals:

• soort woning, 
• ligging,
• gebruiksoppervlakte,
• kaveloppervlakte,
• onderhoudstoestand

De gegevens worden digitaal verzameld. Een computerprogramma berekent de waarden. Een taxateur van de gemeente controleert de uitkomsten van de berekening. De taxateur past de waarde aan als dat nodig is.

De vergelijkbare woningen hoeven niet precies hetzelfde te zijn als uw woning. De gemeente houdt geen rekening met verhuur, erfpacht of hypotheek. De waarde wordt bepaald alsof de woning direct en leeg kan worden verkocht. De regels van de Wet WOZ bepalen dat. Omstandigheden zoals huur, erfpacht en hypotheek hebben dan ook geen invloed op de waarde.

De gemeente waardeert kantoren en winkels op de ‘waarde in het economische verkeer’. De waarde wordt berekend door de huurprijs per vierkante meter te vermenigvuldigen met de bruto vloeroppervlakte. Dat is de huurwaarde. Die huurwaarde wordt vermenigvuldigd met de kapitalisatiefactor. De kapitalisatiefactor wordt bepaald door vergelijking van verkoopcijfers en huurgegevens. Daarbij houdt de gemeente rekening met type kantoor of winkel, het ondernemersrisico, leegstandsrisico en onderhoudskosten.

De WOZ-waarde geldt voor één kalenderjaar. De WOZ-waarde 2024 geldt voor verschillende belastingen:

• onroerende-zaakbelastingen 2024,
• inkomstenbelasting 2024 (aangifte in 2025) en
• waterschapsheffing 2024

Verder speelt de WOZ-waarde een rol bij het bepalen van:

• maximale sociale huur en
• verhuurderheffing.

Voor het kalenderjaar 2024 ontvangt u in het eerste kwartaal van 2024 een nieuwe WOZ-beschikking. U ontvangt de WOZ-beschikking jaarlijks.

Het taxatieverslag geeft inzicht in de opbouw van de taxatie. Iedereen die een WOZ-beschikking heeft ontvangen, kan de gemeente daarom verzoeken om een taxatieverslag. In veel gemeenten is het taxatieverslag te bekijken via de website van de gemeente.

Op het taxatieverslag staan:

• het adres van het pand,
• de WOZ-waarde van het pand,
• de kadastrale gegevens,
• wat voor soort woning/bedrijf uw pand is,
• het bouwjaar en - de grootte van het pand (gebruiksoppervlakte).
• bijzondere kenmerken van belang voor de waardebepaling.
• een onderbouwing van de marktwaarde van een pand.

De WOZ-waarde van woningen wordt onderbouwd door de vermelding van verkoopprijzen en WOZ-waarden van een aantal vergelijkbare woningen. De vergelijkbare woningen hoeven niet identiek te zijn aan uw woning.

Bij niet-woningen (bedrijven, kantoren, scholen, etc) wordt de WOZ-waarde onderbouwd door het weergeven van de opbouw van de taxatie (huurwaarde en kapitalisatiefactor of herbouwwaarde en correctiefactoren). 

De persoon die een WOZ-beschikking heeft ontvangen kan ook het taxatieverslag inzien. Dat kan via de website van de gemeente (zie bijlage bij de WOZ-beschikking) of door aanvraag van een taxatieverslag bij de gemeente. U kunt bellen naar het informatienummer dat op de bijlage bij de WOZ-beschikking staat.

De WOZ-waarde van woningen is een openbaar gegeven. U kunt de WOZ-waarde van uw woning vergelijken met die van andere woningen op het online WOZ-waardeloket (https://www.wozwaardeloket.nl/).

Het WOZ-waardeloket is bedoeld voor het individueel raadplegen van afzonderlijke woningen. Om te voorkomen dat dit loket wordt overbelast door massale afname, is een drempelmechanisme ingebouwd. Dit betekent dat er een maximum is gesteld aan het aantal woningen dat u binnen een bepaalde tijdsperiode mag opvragen. De getoonde objectkenmerken op WOZ-waardeloket, zoals bouwjaar en gebruiksoppervlakte, zijn afkomstig uit de Basisregistraties adressen en gebouwen.

U kunt eerst bellen met de gemeente. Bij de meeste gemeenten kan dat. U kunt dan uitleg en informatie krijgen over de WOZ-waarde. En u kunt ook vragen stellen over de hoogte van de WOZ-waarde als u het niet met die waarde eens bent. De gemeente zal dan een gemotiveerd antwoord geven of de WOZ-waarde aanpassen. Als u de waarde dan nog te hoog of te laag vindt kunt u bezwaar maken.

Het bezwaar moet u indienen binnen zes weken na de datum op de WOZ-beschikking. U stuurt uw bezwaarschrift op naar de gemeente (heffingsambtenaar).  U maakt dan automatisch bezwaar tegen de aanslag onroerende-zaakbelastingen (OZB).

Uw bezwaarschrift moet u motiveren. U schrijft op waarom u het niet eens bent met de WOZ-waarde. U kunt ook een taxatieverslag van uw woning inzien of opvragen. Vaak staat dat op de website van de gemeente. In het taxatieverslag staan meestal ook de verkoopcijfers van andere, vergelijkbare woningen. Daarmee kunt u zien of de waarde van uw huis juist is getaxeerd. Op het WOZ-waardeloket (https://www.wozwaardeloket.nl) kunt u ook zelf WOZ-waarden van andere vergelijkbare woningen raad

Wanneer u verhuist, kunt u bij uw gemeente voor uw nieuwe huis de WOZ-beschikking opvragen. Deze beschikking geldt vanaf het moment dat u eigenaar of gebruiker (dit laatste alleen bij niet-woningen) van een pand bent geworden en heeft dezelfde waarde als de beschikking die aan de vorige eigenaar was gezonden.

Als u in de loop van een jaar eigenaar wordt van een nieuwe woning, dan ontvangt u voor die woning geen aanslag OZB. De aanslag OZB krijgt u voor het jaar dat daarop volgt. Voor meer informatie over het aanvragen van een nieuwe beschikking kunt u contact opnemen met uw gemeente.

De WOZ-waarde wordt jaarlijks bepaald naar het waardepeil (waardeniveau) aan het begin van het jaar vóór het belastingjaar. De WOZ-waarde voor 2024 wordt bepaald naar het waardeniveau op 1 januari 2023.
Na een verbouwing, aanbouw, sloop, of andere wijziging beoordeelt de gemeente of de waarde is gestegen of gedaald. Met wijzigingen tussen de waardepeildatum (1 januari 2023) en het begin van het belastingjaar (1 januari 2024) wordt voor de WOZ-waarde van 2024 wel rekening gehouden. Als de verbouwing, aanbouw, sloop, of andere wijziging plaatsvindt in 2023 dan heeft dat geen gevolgen voor de WOZ-waarde van dat jaar. De waardeverandering wordt dan berekend voor het volgende jaar.

De gemeente berekent de aanslagen onroerende-zaakbelastingen (OZB) door de WOZ-waarde met een percentage (tarief) te vermenigvuldigen.

De gemeente gebruikt meestal verschillende tarieven voor:

• de eigenaar van een woning,
• de eigenaar van een niet-woning,
• de gebruiker van een niet-woning (de huurder of de eigenaar die de niet-woning zelf gebruikt).

U kunt de gevolgen van de nieuwe WOZ-waarde voor uw woonlasten hier bekijken en ook vergelijken met andere gemeenten: https://www.coelo.nl/index.php/wat-betaal-ik-waar/lokale-lasten-calculator. Veel gemeenten verlagen het tarief (percentage) bij een waardestijging van de onroerende zaken in de gemeente. De opbrengst blijft dan ongeveer gelijk of stijgt met een inflatiepercentage. U kunt zelf een ander bedrag aan OZB gaan betalen - hoger of lager - omdat het OZB-tarief op de gemiddelde waardestijging is verlaagd. De WOZ-waarde van uw woning kan meer of minder zijn gestegen dan de gemiddelde waardestijging.
De gemeenteraad stelt het OZB-tarieven vast.

Een eigen woning die als hoofdverblijf wordt gebruikt valt in box I van de inkomstenbelasting. Als u een eigen woning heeft, moet u een bepaald bedrag als inkomen op uw aangifte inkomstenbelasting aangeven, het zogenoemde eigenwoningforfait. Het eigenwoningforfait is een bedrag dat afhankelijk is van de waarde van de woning. Voor het bepalen van de waarde van de eigen woning gaat de belastingdienst uit van de WOZ-waarde. De WOZ-waarde geldt ook voor alle tweede woningen die in box III van de inkomstenbelasting vallen.

Als u eigenaar bent van een tweede woning of van ander onroerend goed, geldt de WOZ-waarde op dezelfde wijze als bij de eerste woning voor de onroerende-zaakbelasting en de watersysteemheffing.

Voor de inkomstenbelasting geldt de tweede woning als bron van inkomen uit sparen en beleggen. U krijgt dan te maken met de vermogensrendementsheffing van box III. Dat betekent dat niet de huur of het eigenwoningforfait is belast, maar het forfaitaire rendement. De WOZ-waarde van de tweede woning wordt ook gebruikt voor de erf- en schenkingsbelasting van de Successiewet .

Nee, dat kan niet. De WOZ-waarden van bedrijven zijn niet openbaar. Alleen de WOZ-waarden van woningen zijn via het WOZ-waardeloket te bekijken. WOZ-waarden van andere woningen kunt u hier vinden: www.wozwaardeloket.nl.

Ja, dat kan via het WOZ-waardeloket: www.wozwaardeloket.nl. Op het WOZ-waardeloket staan de WOZ-waarden van alle woningen in Nederland.

U kunt de WOZ-waarde van de woningen selecteren door:

• de percelen op de kaart aan te klikken, of
• te zoeken op straatnaam, hoogte van de WOZ-waarde, bouwjaar en oppervlakte.

De oppervlakte komt uit de Basisregistratie Adressen en gebouwen (BAG) en is meestal niet gebruikt bij de waardering.

U kunt de WOZ-waarde controleren door het bekijken van het taxatieverslag en vergelijking met andere WOZ-waarden van woningen. Het taxatieverslag vindt u meestal op de website van de gemeente door in te loggen via DigiD. Informatie over het bekijken van het taxatieverslag vindt u in de bijlage bij de WOZ-beschikking.

Op het taxatieverslag staan de volgende gegevens van uw woning:

• adres,
• WOZ-waarde
• bouwjaar,
• kaveloppervlakte,
• gebruiksoppervlakte,
• verkoopcijfers van vergelijkbare woningen,
• WOZ-waarden van vergelijkbare woningen.

Vergelijkbare woningen hoeven niet hetzelfde te zijn. Bij de bepaling van de WOZ-waarde is rekening gehouden met verschillen tussen woningen. WOZ-waarden van andere woningen kunt u vinden op het WOZ-waardeloket: www.wozwaardeloket.nl

Ja, u kunt de WOZ-waarde onder andere voor de aanvraag of verlaging van een hypotheek gebruiken. Een aantal banken accepteert dat.

Daarnaast accepteren een aantal verzekeringsmaatschappijen de WOZ-waarde voor premieberekening van de opstalverzekering en inboedelverzekering. Sinds 2010 kunnen hypotheekverstrekkers en verzekeraars de WOZ-waarde opvragen bij de gemeente.